Học cách phòng bệnh đái tháo đường từ… cá heo

Cá heo có thể nhanh chóng đi vào trạng thái như “đái đường” và cũng nhanh chóng thoát khỏi trạng thái đó. Điều này đã kích thích các khoa học gia tìm hiểu xem cá heo đã làm thế nào, qua đó rút ra kinh nghiệm cho việc phòng chống căn bệnh đái tháo đường ở người.

Cá heo có thể nhanh chóng đi vào trạng thái như “đái đường” và cũng nhanh chóng ra khỏi đó. (Ảnh:wiki.com)

Căn bệnh mãn tính đái tháo đường hiện được coi là đại dịch toàn cầu. Nó có thể gây nhiều loại biến chứng nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, mù lòa, hoại tử bàn chân (có thể dẫn đến cắt cụt), liệt dương, suy thận, … Người bệnh đái tháo đường chủ yếu tử vong do biến chứng của bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, cứ 10 giây lại có một người tử vong do biến chứng của căn bệnh này. Đặc biệt đái tháo đường loại 2 (loại chiếm đa số) lại diễn biến âm thầm, khó nhận biết, người bệnh thường được phát hiện khi đã có các biến chứng.

Tiền tiểu đường là điềm báo cho đái đường loại 2, một loại đái đường phổ biến.

Các nhà nghiên cứu phát hiện thấy cá heo có thể nhanh chóng đi vào trạng thái như “đái đường” và cũng nhanh chóng ra khỏi trạng thái đó. Cá heo cũng có thể mắc tiền tiểu đường. Các nhà khoa học bắt đầu nghiên cứu xem điều gì giúp cá heo làm được việc đó.

Thức ăn của cá heo chỉ gồm có mực và cá

Một nghiên cứu được đăng trên tạp chí PLOS One cho thấy một loại chất béo có trong cá có thể hỗ trợ đảo ngược lại hội chứng chuyển hóa, hay còn gọi là tiền tiểu đường. Chất béo này có thể làm hạ đường huyết và triglyceride máu của động vật biển có vú, cả hai chỉ số này đều có liên quan với bệnh đái tháo đường.

Trước đây đã có nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều cá có thể là giảm nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa, tuy nhiên vẫn có những thông tin không hoàn toàn khẳng định điều này. Do vậy các nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu xem cá heo ăn loại cá nào, và chất béo trong cá đó nếu có thì ảnh hưởng như thế nào.

Cuối cùng, sau 6 tháng nghiên cứu, họ đã phát hiện thấy một loại axit béo, chất béo bão hòa, gọi là axit heptadecanoic (C-17). Khi cá heo có biểu hiện của tiền tiểu đường và ăn cá có chứa nhiều chất béo này, thì nồng độ insulin, trigycerid, đường huyết trở lại bình thường.

Axit heptadecanoic (C-17) được phát hiện có nhiều trong sữa nguyên chất béo (không tách chất béo), sữa chua, đặc biệt là bơ và một số loại cá.

Điều đáng lưu ý là axit heptadecanoic là một loại chất béo bão hòa, hiện cùng với cholesterol được coi là chất béo xấu, và cần hạn chế trong chế độ ăn. Tuy nhiên, nghiên cứu trên đây và ngày càng có thêm nhiều nghiên cứu khác cho thấy cholesterol và một số chất béo bão hòa khác không có hại như chúng ta vẫn lầm tưởng. Trong Hướng dẫn chế độ ăn Hoa Kỳ (American Dietary Guidelines), khuyến cáo hạn chế cholesterol trong chế độ ăn dành cho hầu hết mọi người đã được bỏ ra.

Như vậy, theo một số chuyên gia về dinh dưỡng, bệnh tiểu đường hoàn toàn có thể phòng tránh được thông qua điều chỉnh lối sống và chế độ dinh dưỡng. Hãy hạn chế ăn tinh bột chế biến quá kỹ (gạo hoặc bột mì trắng), và thay vào đó là ngũ cốc thô (ví dụ: gạo lứt), tăng thêm khẩu phần rau xanh và cá cùng các sản phẩm có chứa béo bão hòa (như trứng, bơ sữa, …).

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đái tháo đường đang là một đại dịch toàn cầu

• Khoảng 347 triệu người mắc đái tháo đường trên toàn thế giới, được dự đoán là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 7 vào năm 2030
• 50-80% người mắc bệnh đái tháo đường tử vong vì bệnh tim mạch.
• Năm 2012, đái tháo đường là nguyên nhân tử vong trực tiếp của 1,5 triệu người.
• Đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa, cắt cụt chi, suy thận.
• Đái tháo đường loại 2, loại phổ biến nhất, có thể ngăn ngừa nhờ tập thể dục và chế độ ăn uống lành mạnh. Đái tháo đường loại 1 không thể phòng ngừa được.

Theo Đại Kỷ Nguyên