Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết

Cách bài trí mâm ngũ quả ngày tết ra sao cho đẹp mắt mà lại mang nhiều may mắn, tài lộc vào nhà là những câu hỏi được nhiều người quan tâm. 

Tết Nguyên Đán 2016 đang đến rất gần, lúc này đây nhiều gia đình đã chuẩn bị những loại hoa quả để bài trí ban thờ gia tiên. Tuy nhiên ý nghĩa của những loại quả và cách bài trí thế nào cho đẹp mắt không phải ai cũng biết.

 

Trong những ngày cận kề năm mới, PV Báo Người Đưa Tin đã có cuộc gặp gỡ, trao đổi với Nhà ngoại cảm Nguyễn Cung Hà, Phó Chủ nhiệm bộ môn Cận Tâm Lý thuộc Viện Nghiên cứu và Ứng dụng tiềm năng con người; Phó giám đốc trung tâm nghiên cứu và ứng dụng văn hoá Á Đông về ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết.

Theo ông Cung Hà cho hay: “Mỗi dịp Tết đến xuân về, trên bàn thờ của mọi gia đình người Việt đều bày mâm ngũ quả cúng tổ tiên. Ngũ quả - thể hiện cho 5 yếu tố Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, 5 yếu tố được cho là đã cấu thành nên vũ trũ trong quan niệm của người Việt nói riêng và của văn hoá Á Đông nói chung. Mâm ngũ quả thường gồm 5 loại trái cây”.

 Mâm ngũ quả theo miền Bắc

Tùy theo đặc điểm tự nhiên, phong tục tập quán và quan niệm của mỗi vùng mà có cách chọn các loại quả đặc trưng mang ý nghĩa riêng. Nếu căn cứ theo màu sắc trong triết lý phương Đông thì mâm ngũ quả phải có 5 loại quả với 5 màu khác nhau.

Với màu sắc rực rỡ, hình dáng độc đáo cùng những ý nghĩa sâu xa, mâm ngũ quả làm cho ngày Tết cổ truyền dân tộc thêm phần sinh động và thiêng liêng hơn.​

Ngoài ra, ngũ quả còn được xem như biểu tượng cho thành quả sau một năm lao động miệt mài của những người nông dân. Những sản vật kết tinh từ mồ hôi, công sức của những người dân lao động chắt chiu qua những vụ mùa. Để đến khi xuân sang nắng ấm, lựa dịp tốt lành mà thành kính dâng lên ông bà tổ tiên.

 mâm ngũ quả chen lẫn hoa

Ý nghĩa các loại quả trong mâm ngũ quả

Cũng Theo ông Cung Hà, mâm ngũ quả ngày Tết mang một ý nghĩa chung sâu sắc, thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốt lành cho một năm mới sắp tới. Mỗi loại quả được lựa chọn để sắp xếp trong mâm ngũ quả đều mang những ý nghĩa riêng nhất định, ví dụ:

Mâm ngũ quả ngày Tết, mỗi loại quả có nhiều ý nghĩa khác nhau (Ảnh minh họa).

Lê (hay mật phụ): Vị ngọt thanh ngụ ý việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ.

Lựu: nhiều hạt tượng trưng cho con đàn cháu đống.

Đào: Thể hiện sự thăng tiến.

Mai: Hạnh phúc, không cô đơn.

Quả phật thủ: Giống như bàn tay đức Phật, luôn chở che cho các số phận con người.

Táo: có nghĩa là phú quý.

Hồng, quýt: Tượng trưng cho sự thành đạt.

Thanh long (rồng mây hội tụ) thể hiện sự phát tài phát lộc.

Bưởi, dưa hấu: căng tròn, mát lành, hứa hẹn sự ngọt ngào, may mắn.

Nải chuối xanh như bàn tay ngửa: Hứng lấy may mắn, bao bọc và chở che.

Quả trứng gà (hay Lê-ki-ma) như hình đào tiên: Lộc trời.

Sung: Gắn với biểu tượng sung mãn về sức khỏe và tiền bạc.

Đu đủ mang đến sự thịnh vượng đủ đầy.

Xoài có âm na ná như “xài”, để cầu mong cho việc tiêu xài không thiếu thốn.

 Mâm ngũ quả miền Nam

“Gọi là ngũ quả nhưng thật ra, việc lựa chọn và bày biện những loại quả gì trên mâm tùy thuộc vào từng địa phương với những đặc thù về khí hậu, sản vật và quan niệm văn hóa riêng. Từ đó, người ta chọn ra những loại quả mang ý nghĩa tâm linh, tinh thần để “thiết kế” nên mâm ngũ quả”, ông Cung Hà bày tỏ.

Cũng theo vị này, tuỳ theo điều kiện hoàn cảnh và phong tục tập quán của từng vùng miền mà có cách bày biện mâm Ngũ quả khác nhau.

Theo Người Đưa Tin