Đau lưng có thể là hiện tượng sinh lý, xuất hiện sau một ngày làm việc mệt nhọc hoặc gò bó, đơn điệu về tư thế (ngồi một chỗ, ít hoạt động...) với cảm giác ê ẩm ở lưng và toàn thân. Tuy nhiên, nó cũng có thể là biểu hiện của một số bệnh đáng lo ngại.
Khi đau ê ẩm, đau lan xuống chân là do đau thần kinh tọa hoặc đau cột sống. Nếu đau vùng lưng sát gần xương chậu, đau nhói khi đứng dậy hay khiêng vác đồ nặng, cơn đau nhiều khi lan xuống mông hoặc chân bên thì đó cũng là biểu hiện của bệnh thần kinh tọa.
Nếu có vấn đề ở rễ thần kinh, cơn đau lưng thường tăng lên sau khi đi xe đạp hoặc xe máy trên một đoạn đường dài và xóc. Còn nếu đau vùng hông lưng, sát gần xương sườn, đôi khi kèm theo sốt, nghĩa là thận có vấn đề. Nên nghĩ đến chứng sỏi thận, sỏi niệu quản nếu có cơn đau dữ dội từ sau lưng chạy xuống cơ quan sinh dục.
Để hiểu rõ nguyên nhân của đau lưng, cần xét nghiệm, khám nghiệm thận và cột sống, thậm chí phải siêu âm, chụp X-quang, MRI thử nước tiểu...
Dự phòng và điều trị
Đau thắt lưng do nhiều nguyên nhân như kể trên, nên việc trước tiên phải xác định đúng nguyên nhân mới điều trị được.
Có nhiều biện pháp điều trị đau vùng thắt lưng như thuốc chống viêm giảm đau, thuốc giãn cơ, vật lý trị liệu, trong đó tập luyện để làm mạnh các cơ bảo vệ và hỗ trợ cột sống là một trong các biện pháp hiệu quả có thể phối hợp với các phương pháp điều trị khác. Vấn đề cơ bản của điều trị là phục hồi chức năng vận động của vùng thắt lưng và phòng ngừa tái phát.
Một trong những cách phòng ngừa đau lưng cấp, đau lưng tái phát và thoát vị đĩa đệm hiệu quả nhất là giữ cho cơ thể, đặc biệt là cột sống ở tư thế đúng khi lao động và sinh hoạt hằng ngày.
Ngồi. Nên ngồi trên ghế có chiều cao phù hợp để hai bàn chân đặt sát trên sàn nhà, khớp cổ chân, khớp gối, khớp háng vuông góc, lưng thẳng, tựa đều vào thành ghế phía sau, trọng lượng cơ thể dồn đều lên hai bên mông và hai chân. Có thể kê một gối mỏng vùng thắt lưng để giữ đường cong bình thường của đoạn cột sống này.
Bê hoặc nâng đồ vật. Khi muốn bê hoặc nâng một vật từ dưới đất lên cần đặc biệt chú ý đến tư thế của cột sống và thân mình, khoảng cách giữa đồ vật đó với cơ thể và sự phối hợp nhịp nhàng của động tác, cụ thể:
- Hai bàn chân cách nhau một khoảng rộng để tạo chân đế vững chắc.
- Ngồi xổm (gấp khớp gối và khớp háng, không cúi gấp cột sống).
- Bê đồ vật vào sát bụng, căng cơ bụng.
- Nâng đồ vật lên bằng cách đứng dậy (không dùng cơ thắt lưng để nâng).
- Giữ cho cột sống thẳng, không xoắn vặn.
- Độ ưỡn của đoạn thắt lưng vẫn được duy trì ở mức bình thường.
Bê và mang đồ vật đi. Khi muốn bê và mang một vật nào đó đi chỗ khác, cần đặc biệt chú ý đến tư thế của cột sống và thân mình cũng như vị trí và khoảng cách của vật đó đối với cơ thể. Một số vấn đề cần chú ý như sau:
- Bê vật đó lên như đã hướng dẫn ở trên.
- Ôm chắc vật cần mang đi bằng hai tay.
- Giữ đồ vật sát vào bụng, ở mức ngang ngực hay ngang thắt lưng.
- Giữ cột sống thẳng, giữ đoạn thắt lưng ở độ ưỡn bình thường.
- Bước đi bình thường, thoải mái, không bước xiêu vẹo, xoắn vặn.
Lấy đồ vật ở trên cao. Khi muốn lấy đồ vật nào đó ở độ cao trên vai trở lên thì cần lưu ý:
- Nếu đồ vật để cao quá nên dùng bục, ghế hoặc thang để đứng lên.
- Không cố với lấy đồ vật bằng cách kiễng chân lên.
- Thu xếp đồ dùng xung quanh cho có diện tích đủ rộng để không phải với lấy đồ vật qua bàn, qua tủ, ở tư thế không thoải mái.
Kéo hoặc đẩy đồ vật đi. Nếu có thể chọn thì nên đẩy hơn là kéo, nhất là với những đồ vật to, nặng. Khi kéo hoặc đẩy cũng cần lưu ý đến tư thế của cột sống và các khớp, khoảng cách giữa hai chân, các động tác phối hợp như sau:
- Hai chân đứng cách nhau một khoảng rộng để tạo chân đế vững chắc.
- Hai gối hơi gấp.
- Kéo hoặc đẩy trọng lượng của cơ thể trên hai chân để tạo nên lực kéo hoặc đẩy đồ vật đó đi. Không đẩy hoặc kéo đồ vật đó bằng cơ lưng.
- Giữ độ ưỡn của đoạn thắt lưng ở mức bình thường.
Trong một số trường hợp như sau chấn thương, sau phẫu thuật, cong vẹo cột sống, thoát vị đệm, đau thần kinh tọa, đau vùng thắt lưng... tập luyện phục hồi chức năng kết hợp với sử dụng nẹp trợ giúp cột sống.
Chế độ dinh dưỡng cho người đau lưng
Người bị thoái hóa khớp nên ăn thịt heo, thịt gia cầm, thực phẩm giàu canxi; dùng các loại dầu chứa axit béo omega 3 (dầu đậu nành, dầu oliver), sản phẩm bổ sung có chứa glucosamine, chondroitin...
Theo DNSG
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét